Uzależnienie od hazardu, znane również jako zaburzenia uprawiania hazardu czy zaburzenie hazardowe, to wzorzec uporczywych lub powtarzających się zachowań związanych z hazardem (podejmowanych online lub offline), który odznacza się upośledzoną kontrolą nad graniem hazardowym, zwiększeniem jego priorytetu i przyznaniem mu pierwszeństwa przed innymi codziennymi czynnościami i zainteresowaniami życiowymi, a także kontynuacją lub eskalacją grania hazardowego pomimo wystąpienia negatywnych konsekwencji (ICD 11). Jest to forma uzależnienia behawioralnego, podobna do uzależnienia od substancji, ponieważ prowadzi do podobnych zmian w mózgu związanych z mechanizmami nagrody i kontroli impulsów.

Kryteria uzależnienia od hazardu (DSM 5):

• angażowanie się w coraz większym stopniu w hazard w celu uzyskania pożądanej satysfakcji; 

• występowanie frustracji i rozdrażnienia w sytuacji braku możliwości lub utrudnienia realizacji zachowań hazardowych; 

• podejmowanie kolejnych, nieudanych prób kontrolowania lub powstrzymywania się od hazardu; 

• zaabsorbowanie hazardem i/lub zdobywaniem środków na jego uprawianie; 

• angażowanie się w gry hazardowe w celu radzenia sobie z nieprzyjemnym nastrojem (np. bezradność, poczucie winy, niepokój, przygnębienie); 

• utrata pieniędzy na gry i próba „odegrania się”; 

• ukrywanie prawdy na temat rozmiarów problemu; 

• utrata lub narażenie na szwank, z powodu zaangażowania w hazard, ważnych związków emocjonalnych, możliwości edukacyjnych, zawodowych itp.; 

• szukanie u innych osób pomocy finansowej w celu poprawienia złej sytuacji finansowej spowodowanej hazardowym graniem.

O wystąpieniu uzależnienia możemy mówić wówczas, gdy w ciągu ostatnich dwunastu miesięcy spełnione zostaną cztery z powyższych kryteriów. Pamiętaj jednak, że diagnozę stawia specjalista, jeśli jesteś zaniepokojony tym jak grasz lub graniem bliskiej Ci osoby skontaktuj się z odpowiednią instytucją. 

Czynniki zwiększające prawdopodobieństwo uzależnienia:

• Czynniki indywidualne: skłonność do impulsywności, obniżony poziom samokontroli, potrzeba ucieczki od stresu lub problemów, poczucie beznadziejności, skłonność do podejmowania ryzyka, styl radzenia sobie oparty na emocjach, skrócony horyzont czasowy (nastawienie na teraźniejszość, natychmiastowe nagrody, nieumiejętność odraczania, uwzględniania dłuższej perspektywy czasowej), przesądne myślenie, występowanie chorób współistniejących (w szczególności innych uzależnień).

• Czynniki środowiskowe: zachowania hazardowe podejmowane przez osoby bliskie, pozabezpieczny rodzaj więzi (oparty na złości, uczucie gniewu wobec figury przywiązania, niskie partnerstwo), który wpływa na poszukiwanie doznań, brak wsparcia emocjonalnego.  

• Czynniki strukturalne: dostępność kasyn, gier online, reklamy promujące hazard.

Skutki uzależnienia od hazardu:

• Finansowe: zadłużenie, bankructwo, sprzedaż majątku.

• Emocjonalne: poczucie winy, wstydu, depresja, lęk.

• Społeczne: utrata relacji, izolacja, konflikty rodzinne.

• Zdrowotne: zaburzenia snu, stres, a w skrajnych przypadkach myśli samobójcze.

Formy pomocy osobom z uzależnieniem od hazardu:

• Psychoterapia:

  • Terapia indywidualna np. poznawczo-behawioralna (CBT) – pomaga zmienić myślenie i zachowania związane z hazardem.

  • Terapia grupowa

• Leczenie farmakologiczne:

  • Leki przeciwdepresyjne lub stabilizujące nastrój (w przypadku współistniejących zaburzeń psychicznych)

3. Udział w grupach samopomocowych - Anonimowi Hazardziści.

4. Wsparcie rodziny i bliskich:

• Edukacja na temat uzależnienia i nauka, jak zdrowo wspierać osobę z uzależnieniem.

5. Ograniczenie dostępu do hazardu:

• Samowykluczenie z kasyn, blokowanie stron internetowych związanych z hazardem.

Uzależnienie od hazardu jest poważnym problemem, ale dzięki odpowiedniemu leczeniu i wsparciu możliwe jest jego przezwyciężenie. Ważne jest, aby jak najwcześniej szukać pomocy.