W dzisiejszym świecie, pełnym wyzwań i niepewności, wiele osób staje przed koniecznością zmiany swojego życia lub nawyków. Jednak zmiana może być trudna, zwłaszcza gdy brakuje wewnętrznej motywacji. W takich sytuacjach z pomocą przychodzi dialog motywujący – metoda oparta na wspieraniu osoby w dokonywaniu zmian poprzez zrozumienie jej potrzeb i celów.

Czym jest dialog motywujący?

Dialog motywujący to partnerska rozmowa, której celem jest wzmocnienie wewnętrznej motywacji do zmiany. Opiera się na empatii, aktywnym słuchaniu i wspieraniu autonomii osoby. Kluczowym założeniem tej metody jest przekonanie, że każda osoba posiada potencjał do zmiany, a rolą rozmówcy (np. terapeuty, coacha, doradcy) jest pomoc w jego odkryciu.

Główne zasady dialogu motywującego

• Wyrażanie empatii – Zrozumienie uczuć i perspektywy rozmówcy pomaga budować zaufanie i tworzy bezpieczną przestrzeń do rozmowy.

• Rozwijanie rozbieżności – Ukazanie różnicy między obecnym stanem a pożądanym celem może zachęcić do refleksji nad zmianą.

• Unikanie oporu – Zamiast konfrontacji, warto skupić się na wspieraniu rozmówcy w znajdowaniu rozwiązań.

• Wspieranie poczucia sprawczości – Podkreślanie, że zmiana zależy od decyzji i zaangażowania rozmówcy.

•  

Jak prowadzić dialog motywujący?

1. Budowanie relacji

Rozpoczynaj rozmowę od otwartości i akceptacji. Zadawaj pytania otwarte, np.:

• "Co skłoniło Cię do rozważania zmiany?"

• "Jakie masz cele w tym zakresie?"

2. Aktywne słuchanie

Parafrazuj i podsumowuj wypowiedzi rozmówcy, by pokazać, że go rozumiesz. Na przykład:

• "Słyszę, że zmiana jest dla Ciebie ważna, ale masz pewne wątpliwości."

3. Wzmacnianie motywacji

Pomóż rozmówcy zidentyfikować jego wartości i cele. Zadawaj pytania eksploracyjne, takie jak:

• "Jak zmiana mogłaby wpłynąć na Twoje życie?"

• "Co by się zmieniło, gdyby udało Ci się osiągnąć ten cel?"

4. Planowanie działania

Zachęć rozmówcę do opracowania konkretnego planu. Pomóż mu odpowiedzieć na pytania:

• "Jakie kroki możesz podjąć już teraz?"

• "Co mogłoby Cię wesprzeć w tej zmianie?"

Przykład zastosowania

Wyobraźmy sobie osobę, która chce rzucić palenie, ale czuje się niepewna swoich możliwości. Dialog mógłby wyglądać tak:

• Rozmówca: "Czuję, że palenie szkodzi mi zdrowiu, ale nie wiem, czy dam radę przestać."

• Terapeuta: "Rozumiem, że obawiasz się, czy uda Ci się przestać, ale jednocześnie dostrzegasz, że ma to duże znaczenie dla Twojego zdrowia."

• Rozmówca: "Tak, chciałbym spróbować, ale boje się, że będzie to zbyt trudne."

• Terapeuta: "Co mogłoby ułatwić Ci ten proces? Czy były momenty w Twoim życiu, kiedy radziłeś sobie z trudnymi sytuacjami?"

Podsumowanie

Dialog motywujący to skuteczna metoda wspierania zmiany, która koncentruje się na zasobach, wartościach i autonomii osoby. Dzięki empatii i odpowiednio zadawanym pytaniom można pomóc innym odkryć ich wewnętrzną motywację i zmierzać w kierunku trwałej zmiany